یکی از مهمترین قلمروهای خدمت رسانی به شهروندان، حمل و نقل عمومی است که به شدت تحت تاثیر تغییر سبک زندگی شهری و رشد جمعیت بویژه در شهرهای بزرگی نظیر کلان شهر مذهبی مشهد است. امروزه علیرغم توسعه امکانات شبکه حمل و نقل عمومی و نیز گسترش فضای پارکینگ عمومی در سطح شهر مشهد، هسه مرکزی این شهر از وضعیت ترافیکی مطلوبی برخوردار نیست .وجود مراکز تجاری، مذهبی و فرهنگی، آموزشی و خدماتی فراوان در مرکز شهر مشهد سبب میگردد که میزان جذب سفر در مناطق مرکزی شهر بسیار بالا باشد به گونهای که حدود 20 درصد از سفرهای تولید شده روزانه، جذب این مناطق گردد که پیامدهای منفی متعددی دارد.
لازم به ذکر است که رشد جمعیت شهر مشهد، افزایش روزافزون تقاضا و نیز رشد جمعیت زوّار حرم رضوی از عواملی است که به طرز فزایندهای موجب تشدید پیامدهای منفی فوقالذکر میگردد. سازمان حمل و نقل و ترافیک شهر مشهد برای حل مشکلات فوق تدابیر مختلفی اتخاذ نموده است که یکی از مهمترین آنها ایجاد محدوده ترافیکی در هسته مرکزی شهر مشهد است. طرح محدودیت ترافیک (تردد زوج و فرد خودروها) با هدف دسترسی بهتر زائران و مسافران و کاهش سرگردانی آنها در ترافیک هسته مرکزی شهر مشهد، به تصویب شورای ترافیک شهرستان مشهد و شورای همتای خراسان رضوی رسیده است . مساحت این محدوده 7 کیلومتر مربع بوده و طول نواحی مرزی آن نیز 9.7 کیلومتر است. در این طرح تردد خودروها بجز ایام تعطیل و جمعه در محدوده مشخص شده فقط براساس یکسان بودن رقم سمت آخر پلاکشان با روزهای زوج و فرد، امکانپذیر است و در غیراین صورت تردد در این محدوده ازساعت 7 صبح تا 22 ممنوع است. لازم به دکر است که طرح محدودیت ترافیک دارای حلقه دومی هم هست که محدوده وسیعتری را به طول 17 کیلومتر مربع پوشش میدهد و حتی تابلوهای مربوط به آن نیز در سطح شهر نصب شده است، اما این اقدام در حال حاضر فقط برای اطلاع رسانی به شهروندان استفاده می شود . از آنجا که ایجاد محدودیت تردّد در منطقه احتمال دارد تبعات اجتماعی و فرهنگی پیش بینی نشده و ناخواستهای (نظیر نارضایتی کسبه، ساکنین محدوده و نیز زوّار در کنار افزایش سرعت تردّد در محدوده و کاهش آلودگی هوا و آسیبهای ناشی از آن) به دنبال داشته باشد که با اهداف اصلی این طرح در تعارض باشد، تدبیر و عقلانیت در مدیریت ترافیک و حمل و نقل شهری ایجاب میکند. پیوست اجتماعی و فرهنگی این برنامه تهیه شود تا بر مبنای آن، علاوه بر شناسایی محدود تاثیر اولیه و ثانویه طرح ترافیک، پیامدهای مثبت و منفی مترتب بر اجرای این طرح مشخص و برندگان و بازندگان حقیقی و حقوقی آن تعیین شود. تهیه پیوست اجتماعی و فرهنگی میتواند امکان اجرای بهینه این برنامه را با کمترین تعارضات فرهنگی و نارضایتی اجتماعی فراهم سازد.
خلاصهای از مطالعات انجام شده این مطالعات در گزارشی در قالب اینفوگرافی طراحی شده است که برای پژوهشگران و کارشناسان مرتبط حوزه اجتماعی و فرهنگی همچنین حمل و نقل ترافیک قابل بهره برداری می باشد.
جهت مشاهده مطالعات طرح مجوز هسته مرکزی می توانید روی تصویر زیر کلیک کنید
